Muzeum w Piszu powstało z inicjatywy Towarzystwa Miłośników Ziemi Piskiej. Towarzystwo powołane zostało do życia 17 grudnia 1965 roku przez najbardziej wpływowych mieszkańców. To wśród nich zrodził się pomysł utworzenia w Piszu muzeum regionalnego. Wysiłki na rzecz stworzenia muzeum zwiększono w 1967 roku, kiedy to Pisz obchodził 600-lecie nadania praw osadniczych. Wreszcie, mając przychylność władz miejskich, udało się doprowadzić do powołania muzeum regionalnego. Miało to miejsce 21 lipca 1969 roku, podczas uroczystej sesji Rady Miejskiej z okazji 25-lecia PRL.
Tymczasową siedzibą Muzeum stała się tzw. Baszta, której bryłę odsłonięto spośród rozmaitych ruderalnych szop i gruzów, przy okazji uprzątania otoczenia piskiego ratusza. Pierwocinami zbiorów stały się nieliczne eksponaty gromadzone w Powiatowym Ośrodku Kultury. Było to kilkanaście eksponatów etnograficznych, kilka książek oraz kilkanaście sztuk dermoplastycznych okazów przyrodniczych. Kierownikiem nowo powstałej placówki został Mieczysław Kulęgowski, wielki pasjonat historii Ziemi Piskiej. Piastował tę funkcję do 1975 roku, kiedy po reformie administracyjnej kraju zarządzeniem wojewody suwalskiego Nr 8/75 z dnia 2 lipca 1975 roku, piskie Muzeum Regionalne zostało podporządkowane pod nadzór Muzeum Okręgowego w Suwałkach, jako Oddział tegoż Muzeum. Kierownikiem tej zreformowanej placówki został Wiesław Krzeszewski a po jego tragicznej śmierci 13 czerwca 1979 roku, kierownictwo Muzeum objął ponownie Mieczysław Kulęgowski. Ten stan rzeczy trwał do 1985 roku. Wówczas Wojewoda suwalski wydał dnia 11 lutego 1985 roku zarządzenie w sprawie zmiany zasad funkcjonowania niektórych Oddziałów Muzeum Okręgowego w Suwałkach, na mocy którego Muzeum w Piszu przeszło z dniem 1 stycznia 1985 roku pod bezpośredni nadzór Naczelnika Miasta i Gminy w Piszu, przyjmując nazwę Muzeum Ziemi Piskiej. Ten stan podległości administracyjnej istnieje do dziś.
12-200 Pisz, Pl. Daszyńskiego 7
tel./fax: 87 423 22 64
e-mail: mzppisz@wp.pl
Fot. Piotr Mierzejewski